Dziedziczenie środków z rachunku bankowego

Często klienci pytają, co ze środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym zmarłego członka rodziny i czy uda się je odzyskać. Oczywiście uda się je odzyskać, natomiast od kilku czynników zależy: kiedy i w jakiej części.
Po pierwsze, jeżeli zmarły upoważnił nas do dysponowania swoim rachunkiem, to takie pełnomocnictwo wygasa z chwilą jego śmierci. Oznacza to, że środki z takiego rachunku będziemy mogli pobrać wyłącznie po przedłożeniu bankowi prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia, a więc dokumentów, z których będzie wynikało, że jesteśmy spadkobiercami zmarłego. Jeżeli spadkobierców jest kilku, bank wypłaci środki proporcjonalnie do przysługujących udziałów.

Istnieje również możliwość, by zmarły sporządził przed śmiercią tzw. dyspozycję wkładem na wypadek śmierci. Polega to na poleceniu bankowi, by środki z rachunku trafiły po śmierci jego posiadacza do konkretnej osoby. Wówczas nie wchodzą one w skład spadku po zmarłym i nie podlegają podziałowi. Istotnym jest jednak, że kwota takiej dyspozycji nie może przekraczać dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa GUS.

Prawo bankowe przewiduje ponadto możliwość wypłaty środków z rachunku w kwocie odpowiadającej kosztom pogrzebu zmarłego w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia takiego pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Istotnym jest, że bank wypłaci środki każdej osobie (a więc nie tylko żonie, czy córce zmarłego), która faktycznie poniosła koszty pogrzebu i przedłoży bankowi rachunki potwierdzające wysokość i zakres wydatków. Środki te wypłaca się więc bez konieczności wykazywania, że jest się spadkobiercą zmarłego.

Art. 51a ustawy Prawo bankowe daje możliwości zakładania wspólnych rachunków bankowych. Oznacza to, że, o ile umowa nie stanowi inaczej, każdy ze współposiadaczy rachunku może swobodnie dysponować wszystkimi środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku oraz wypowiedzieć umowę ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy. Umowa rachunku wspólnego może zawierać dodatkowe postanowienia na wypadek śmierci jednego ze współposiadaczy rachunku. Można na przykład zastrzec, że ulega ona rozwiązaniu, a środki są wypłacane żyjącemu współposiadaczowi albo, że rachunek ulega przekształceniu w rachunek indywidualny żyjącego współposiadacza. Ponadto można zastrzec w umowie, że w miejsce zmarłego współposiadacza wchodzą jego spadkobiercy lub inna osoba.