Żądanie przez ubezpieczyciela od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania (regres)

Regres ubezpieczeniowy to roszczenie zakładu ubezpieczeń polegające na prawie żądania od sprawcy wypadku lub kolizji zwrotu odszkodowania wypłaconego poszkodowanemu. Prawo do regresu jest uregulowane w Ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Zgodnie z art. 43 ustawy, zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:

1. wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii,
2. wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,
3. nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa,
4. zbiegł z miejsca zdarzenia.

Z powyższego przepisu wynika możliwość (nie obowiązek) dochodzenia przez zakład ubezpieczeń roszczenia do kierującego pojazdem z tytułu zwrotu wypłaconego odszkodowania.
Oczywiście dla powstania roszczenia regresowego, niezależnie od okoliczności wymienionych w art. 43 ustawy, konieczne jest uprzednie wypłacenie przez zakład ubezpieczeń odszkodowania za szkodę, za której naprawienie odpowiadał kierowca.

W sprawie z powództwa zakładu ubezpieczeń o zapłatę przeciwko kierującemu pojazdem sąd nie jest bezwzględnie związany wysokością odszkodowania wypłaconego przez zakład ubezpieczeń. Jeżeli kierujący pojazdem udowodni, że kwota wypłacona tytułem odszkodowania była za wysoka (świadczenie ubezpieczyciela było zbędne lub nadmierne), wówczas będzie to skutkowało oddaleniem powództwa lub obniżeniem wysokości roszczenia regresowego.

Roszczenie ubezpieczyciela o zwrot wypłaconego odszkodowania jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w związku z czym przedawnia się ono z upływem trzech lat, licząc od dnia wypłacenia odszkodowania poszkodowanemu.